Ks. Jan Dudziak

W dniach 15-17 czerwca 2012 roku obchodziliśmy w Leżajsku Jubileusz 100-lecia Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego. 
Na zjazd przyjechało ok. tysiąca osób,w tym absolwenci naszej dostojnej Jubilatki. Brakowało czasu na rozmowy z każdym znajomym ze szkolnej ławy. 
Jednym z absolwentów był mój szkolny kolega Władysław Mucha.  W czasie towarzyskiego spotkania przy herbatce w jednej z leżajskich restauracji zgadałam się z Władkiem na tematy kolonistów niemieckich, którzy przybyli do Kőnigsbergu pod koniec XVIII w. w ramach kolonizacji józefińskiej. Tematyką kolonistów niemieckich interesuję się od dawna z racji badań genealogicznych. Z Kőnigsbergu pochodzi rodzina mojej chrzestnej matki Marii Mikulskiej z Werflów. Jej matka spokrewniona była z ks. Janem Dudziakiem, katechetą leżajskiego Gimnazjum i Liceum, działającego bardzo aktywnie w konspiracji podczas II wojny światowej. Jak się okazało w trakcie rozmowy, mój szkolny kolega,  jest również nim spokrewniony.  Wiele razy spotykałam się z Władkiem na kolejnych zjazdach absolwentów LO, ale dopiero teraz dowiedziałam się o koligacjach rodzinnych z ks. Dudziakiem.
Postanowiłam zebrać informacje o sylwetce księdza Dudziaka i napisać jego biogram.

Ks. Jan Dudziak ps Sardos (1894-1959)

Urodził się w Woli Zarczyckiej w 1894r. Po ukończeniu Seminarium Duchownego we Lwowie podjął pracę, jako kapłan w Zabłotowie na Kresach Wschodnich. Był członkiem Towarzystwa Gimnastycznego 'Sokół'. Kiedy wybuchła II wojna światowa opuścił parafię Zabłotów, powrócił do rodzinnej wsi Woli Zarczyckiej. Zaangażował się w działalność konspiracyjną w ZWZ-AK oraz Batalionów Chłopskich pełniąc posługę kapelana partyzantów. Zorganizował tajne nauczanie dzieci i młodzieży ucząc w szkole religii oraz łaciny. Był członkiem Tajnej Komisji Egzaminacyjnej Gimnazjum i Liceum w Leżajsku, działającej od 1940 roku. 11 XI 1941r został zaprzysiężony w ZWZ-AK, przyjmując ps. Sardos. Przez cały okres okupacji udzielał konspiracyjnych chrztów i ślubów. Odznaczony orderem Virtuti Militari.

Ks. Jan Dudziak był katechetą w leżajskim liceum w latach 1944-1953. Nauczał religii, filozofii, łaciny i propedeutyki.
Dużą wiedzę na jego temat posiada Juliusz Ulas Urbański -  absolwent Gimnazjum i Liceum Kr. Bolesława Chrobrego w Leżajsku, (rocznik 1947), który na okoliczność obchodów 100-lecia szkoły napisał 'Wspomnienia i Refleksje 2012' . 
Jak wspomina Juliusz Ulas Urbański, w okresie od sierpnia 1944 do września 1945r mieszkał w jego w rodzinnym domu katecheta leżajskiego Gimnazjum i Liceum ks. Jan Dudziak. Przybył do Leżajska z Woli Zarczyckiej.  Był również kierownikiem szkolnej Bursy. 
W czasie wojny i okupacji był członkiem i autorytetem dla działaczy ZWZ-AK w Woli Zarczyckiej, kapelanem i kierownikiem miejscowego tajnego nauczania.
Ks. Jan Dudziak zmarł 2 czerwca 1959 roku w Łętowni w wieku 65 lat. Pochowany na Cmentarzu Parafialnym w Woli Zarczyckiej.

Na stronie Dwutygodnika Edukacyjnego Cogito znajduje się obszerny biogram Ks. Jan Dudziak... wybitny pedagog i człowiek czynu autorstwa Moniki Wojdyły.

zobacz relacje ze Zjazdu:

 Spotkanie z kapitanem Żeglugi Wielkiej Tomaszem Krzysztofem Wielkiej