niedziela, 27 maja 2018

Rekonstrukcja pacyfikacji Leżajska 28 maja 1943

W niedzielę 27 maja 2018 odbyła się w Leżajsku (na Placu Targowym przy ul. Sikorskiego) rekonstrukcja pacyfikacji Leżajska 28 maja 1943 roku. To już po raz drugi mieszkańcy miasta i okolic mieli możliwość zapoznać się z odtworzonymi wydarzeniami, jakie miały miejsce 75 lat temu. Po raz pierwszy inscenizacja odbyła się w 2016 roku.
historyczno-patriotycznej inscenizacji, w specjalnie przygotowanej scenerii udział wzięło ponad 120 osób, w tym członkowie profesjonalnych grup rekonstrukcyjnych z Podkarpacia i z zagranicy, aktorzy z Grupy Teatralnej Baratario z Leżajska, rtm. kaw. och. Paweł Guzy wraz ze Szwadronem Kawalerii Ochotniczej w barwach 20 Pułku Ułanów im. Króla Jana III Sobieskiego z Wierzawic, Jednostka Strzelecka Strzelec JS2035 z Leżajska, harcerze hufca Leżajsk, Młodzież Wszechpolska, pracownicy Muzeum Ziemi Leżajskiej, uczniowie szkół, pasjonaci historii, regionaliści oraz mieszkańcy miasta.
Ciekawym uzupełnieniem scenografii były konie, był też samolot, który kilkakrotnie przelatywał nad głowami zebranych na placu osób.
Narratorem był Marian Matkowski i ..? Za rezyserię odpowiadał Jakub Bassara.
Odczytano nazwiska osób zamordowanych przez hitlerowców podczas pacyfikacji Leżajska w dniu 28 maja 1943 roku, po czym złożono kwiaty pod pomnikiem ofiar pacyfikacji, a żołnierze uczestniczący w uroczystościach oddali salwę honorową.
Dodatkową atrakcją był pokaz sprzętu wojskowego. 

 




 - Relacja i zdjęcia Agnieszki Kopacz -  sztafeta
28 maja 1943 roku doszło do pacyfikacji Leżajska przez wojska hitlerowskie. W przeddzień 75. rocznicy tych wydarzeń pasjonaci historii z regionu odtworzyli ich przebieg. Inscenizację, w której przygotowanie włączyło się przeszło 120 osób, obejrzał w niedzielne popołudnie tłum mieszkańców miasta i okolic. Dla wielu z nich ta historia wciąż jest żywa we wspomnieniach swoich, rodziców i dziadków.

Wydarzenia, które przedstawili rekonstruktorzy to nie tylko sama pacyfikacja miasta, ale też dni poprzedzające to wydarzenie, m.in. bombardowanie miasta i wkroczenie do niego oddziałów niemieckich. W niezwykle obrazowy sposób pokazano przeszukania domów i aresztowanie działaczy podziemia niepodległościowego, aż w końcu przesłuchania i wyroki.

W wyniku działania hitlerowców i zdrajców, 28 mieszkańców rozstrzelano w czasie egzekucji, 10 zabito na terenie miasta, 21 wywieziono do obozu w Pustkowie, 8 osób trafiło do Gestapo w Jarosławiu.


***
 Sztafeta
Foto (źródło: Gazeta Sztafeta)
***

****

piątek, 25 maja 2018

Gwara, dialekty, regionalizmy leżajszczyzny

Gwara to słownictwo charakterystyczne dla mieszkańców danego regionu, na niewielkim terenie. W języku standardowym często wydają się śmieszne, niezrozumiałe, a nawet nieakceptowane. Wiele słów i wyrażeń spotyka się również w innych regionach, np. na terenie dawnych galicyjskich terenów, Kresów, ale niektóre z nich są zupełnie niezrozumiałe, np na Śląsku, na Kaszubach (np u nas teściowa, gdzie indziej to świekra).
Dialekt to odmiana podstawowej odmiany języka polskiego, która wyróżnia się charakterystyczną dla danego obszaru wymową głosek.
Żargon to odmiana języka wytworzona przez określoną grupę społeczną, zawodową,  język młodzieżowy.Znacie takie słowa charakterystyczne dla naszego regionu (leżajszczyzny)?

  • andrut - wafel
  • bitki - 
  • bławatek - chaber
  • brusznica - czerwona jagoda
  • buchnąć - ukraść
  • chała - dziadostwo
  • chrust - faworki
  • cumelek - smoczek
  • cwibak - keks
  • deszczułka - deseczka
  • farfocle - fusy
  • grysik - kasza manna
  • hebel - strug
  • jagody - borówki, czarne jagody
  • jojczyć - marudzić, narzekać
  • kafelki - płytki łazienkowe, flizy
  • kanka - bańka na mleko
  • kapa - narzuta na łóżko
  • kaptur- kapiszon, kapuza
  • kiszka - kaszanka
  • kwaśne mleko - zsiadłe mleko
  • łachy - odzież
  • nakastlik - szafka nocna
  • ostrężyny, drapaki - jeżyny
  • pierogi z serem - u nas ruskie pierogi, gdzie indziej to pierogi ze słodkim farszem, często z dodatkiem rodzynek
  • pitolić - mówić głupoty
  • powrósło - wiązka skręconej słomy do zawiązywania snopów zboża
  • psycha - lustro, składające się z jednego dużego i dwóch mniejszych, ruchomych, toaletka z lustrem
  • pularys - portfel
  • stryk - stryj
  • studzienina - galareta z wieprzowych nóżek 
  • szlauf - wąż ogroodowy
  • sznycel - kotlet mielony
  • włanczać - włączać
  • wychodek - ubikacja (drewniana)
  • wychodzić na pole - na dwór
  • wyrko - łóżko
  • zastrugaczka - temperówka



sobota, 19 maja 2018

Stan Borys w Leżajsku. Koncert w Muzeum Ziemi Leżajskiej 19.05.2018

Stan Borys zaśpiewał dla mieszkańców Leżajska. Koncert odbył się w sobotę 19 maja o godz. 20:30 na scenie plenerowej przed Muzeum Ziemi Leżajskiej w ramach Europejskiej Nocy Muzeów 2018.
Artysta - wokalista, kompozytor, aktor i poeta wykonał legendarne utwory m.in. Jaskółka Uwięziona, Spacer Dziką Plażą, Anna, Szukam Przyjaciela, Kyrie, To Ziemia i inne.
Swoją karierę rozpoczął w 1965 r., kiedy to w Rzeszowie Nalepa zakłada zespół „Blackout”, przekształcony w 1968 w zespół "Breakout" z Mirą Kubasińską (śpiew).
W zeszłym roku za wybitne zasługi w pracy artystycznej i twórczej został odznaczony przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę najwyższym odznaczeniem państwowym Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. 
Po koncercie artysta podczas rozdawania autografów chętnie rozmawiał z fanami, którzy, jak się okazało przyjechali również z okolicznych miejscowości, ale też z zagranicy. 















***

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...