Fabryka Uli w Leżajsku

W pobliżu stacji PKP, przy głównej ulicy miasta, ul. Mickiewicza 76 i 78 stoją dwa bliźniacze budynki z czerwonej cegły. Wybudował je hr. Alfred Potocki w 1918 roku.

W jednym z nich znajdowała się Fabryka Uli, której właścicielem był L. Błoński.

Od 1982 roku w budynku tym znajduje się Podstawowa Szkoła Specjalna Nr 5 (obecnie Specjalny ośrodek Szkolno-Wychowawczy) dla dzieci upośledzonych w stopniu lekkim. Wcześniej szkoła funkcjonowała w budynku przy ul. Sandomierskiej, dawnym  Domu Chorych.  
                                                           

***

8 maja 2016 miała miejsce uroczystość odsłonięcia i poświęcenia tablicy upamiętniającej ks. Piotra Szpilę, założyciela bursy dla młodzieży leżajskiego gimnazjum. Tablica znajduje się na frontowej ścianie budynku Ośrodka Szkolno-Wychowawczego, w którym niegdyś znajdowała się wspomniana bursa. Ks. Piotr Szpila (1870 – 1944), ur. się w Grodzisku, ukończył studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Pracował jako nauczyciel w II Gimnazjum w Rzeszowie. Przez 8 lat był dyrektorem gimnazjum w Leżajsku, początkowo Miejskiego Gimnazjum Realnego - Państwowego Gimnazjum, a od 1 lutego 1921 do 14 listopada 1928 Państwowego Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego.

Ks. Piotr Szpila przez cały okres swojej kadencji starał się o założenie bursy szkolnej, przeznaczonej dla uczniów zamiejscowych. To właśnie on, jako jeden z pierwszych dyrektorów rozpoczął zbieranie datków na ten cel. Z jego inicjatywy utworzono Towarzystwo Bursy Gimnazjalnej pod wezwaniem św. Stanisława Kostki, które zajmowało się gromadzeniem środków. Ostatecznie projekt utworzenia bursy udało się zrealizować w 1936 roku. Wówczas emerytowany ksiądz dyrektor Piotr Szpila kupił piękny gmach piętrowy od ordynata Alfreda Potockiego i ufundował Internat dla młodzieży gimnazjalnej. 

1 czerwca 2016 przed budynkiem należącym do SOWS odsłonięto pamiątkową tablicę ze słowami Jana Pawła II - „Musicie od siebie wymagać, nawet gdyby inni od was nie wymagali”. Św. Jan Paweł II został patronem szkoły. 

 

****

Drugi budynek był siedzibą zarządu tartaku, którego właścicielem był Potocki.

Michał Łoś – kierownik tartaku w Leżajsku po I WŚ. Jego zastępcą był Stanisław Niemczycki ur. 1895 w Leżajsku

Władysław Hełpa ur. 1894 r. – stolarz w fabryce uli w Leżajsku.

Józef Olszowski ur.~1822 koło Stryja – tartacznik w Leżajsku.
Po Leonie Błońskim Zakład Pszczelniczy przejął Zygmunt Peszkowski.

Spis firm z 1937 roku w Leżajsku