piątek, 25 maja 2012

Siedlanka

Siedlanka to obecnie jedna z ulic w Leżajsku ciągnąca się od strony Starego Miasta do ulicy Sanowej. Po II wojnie Siedlanka była przedmieściem, ale jeszcze wcześnie, w XVI wieku, Przywilej Zygmunta I dotyczący ponownej lokacji Leżajska w 1524 r wspomina Siedlankę, jako wieś na prawach miejskich na lewym brzegu Sanu, która wraz z Leżajskiem i 9 innymi wsiami należała do starostwa.

Siedlanka była zamieszkała w dużej większości przez Rusinów. Ludność ta miała duży udział w zagospodarowaniu i kolonizacji Puszczy Sandomierskiej.
Wieś znajdowała się w dogodnym położeniu z dala od terenów zalewowych, na wysokości 170 m n. p. m. (lustro wody Sanu - ok. 162 m n. p. m. ), wzdłuż potoku Młynówka (nazywanego dzisiaj Jagoda). W XVI w. na tym potoku zlokalizowane były 3 młyny.
Wieś Siedlanka leżała na szlaku ruskim komunikacyjnym Krzeszów-Jarosław.
W 1565 roku wieś liczyła zaledwie 12 gospodarstw chłopskich. W 1773 r 44 gospodarstw miało 56 koni, 44 wołów, 75 krów, 56 cieląt i jałówek, 12 świń. Duża liczba koni mogła świadczyć o zamiłowaniu mieszkańców do koni, być może miało to związek z traktem komunikacyjnym i płatnym wynajmem tych zwierząt. Mieszkańcy tej wsi mieli sposobność sprzedawać swoje nadwyżki z gospodarstw na targu w pobliskim miasteczku Leżajsku.
W 1785 r Siedlanka liczyła 260 osób, w tym 55 łacinników, 205 Rusinów.
W 1921 roku Siedlanka miała 1,97 ha powierzchni, z czego 1,75 ha to grunty orne; w 80 budynkach zamieszkiwało 370 osób.
Kiedy w 1934 r podzielono powiat łańcucki na 8 gmin zbiorowych, Siedlankę przydzielono do gminy zbiorowej Kuryłówka. Wójtem był wówczas Jan Skiba z Kuryłówki, a sołtysem Józef Majewicz z Siedlanki.
W 1939 r było 186 osób wyznania grekokatolickiego.
Pod koniec okupacji na terenie Siedlanki Niemcy założyli obóz pracy nadzorowany przez Wermacht. Jeńcy głównie z Zakopanego i Nowego Sącza budowali umocnienia obronne na Sanie. Nadciągająca armia radziecka uwolniła więźniów.
Do marca 1946 r ewakuowano 46 rodzin, 159 z 205 wszystkich mieszkańców.

Rodzina Wańczyków z Siedlanki.
Po I wojnie światowej, kiedy nastąpiło ożywienie ukraińskiej działalności kulturalno-oświatowej pierwszą rodziną, która w 1920 r zaczęła używać języka ukraińskiego była rodzina Wańczyków z Siedlanki.
Michał Wańczyk był mgr filozofii UJ, a Stefania Wańczyk absolwentką seminarium nauczycielskiego w Przemyślu.
Michał Józef Wańczyk urodził sie w 1904 roku, jako syn Bazelego i Emilii.
Michał był absolwentem leżajskiego gimnazjum i liceum. Ożenił się z Marią Dziwota i mieli 2 synów
Leon Julian Wańczyk poślubił Jadwigę Marię Zawilską c. Józefa i Julii Baj. Był prawnikiem, ukończył UJ w Krakowie. Siostra Jadwigi to Kazimiera Zawilska, która wyszła za mąż za dyrektora szkoły powszechnej męskiej w Leżajsku, późniejszego dyrektora szkoły zawodowej - Romana Szczupaka.
Witold Józef Wańczyk kawaler, zamordowany w obozie koncentracyjnym Dachau.
Michał Józef Wańczyk był policjantem, został zamordowany w Charkowie w 1940 roku.
Z okazji 100-lecia LO w piątek 15 czerwca zostanie posadzony przed szkołą ‘Dąb Katyński’ upamiętniający tragiczny los Michała Józefa Wańczyka.


***





2 komentarze:

  1. Szanowna Pani Anno,

    czy można wiedzieć skąd czerpała Pani dane o ilości mieszkańców w 1785 roku?

    Z pozdrowieniami
    Grzegorz

    OdpowiedzUsuń
  2. Nie pamiętam skąd czerpałam dane o Siedlance, ale chyba z Dziejów Leżajska - prof. Półćwiartka

    OdpowiedzUsuń

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...